Przysłówki

Przysłówki – Adverbs | Teoria

1. Co to jest przysłówek?

Przysłówek (adverb) to część mowy, która najczęściej opisuje czasownik (czynność). Odpowiada na pytania: jak? (how?), gdzie? (where?) lub kiedy? (when?).

  • He runs quickly. (On biega szybko.) → Jak biega? Szybko.
  • She is here. (Ona jest tutaj.) → Gdzie jest? Tutaj.
  • They will leave soon. (Oni wyjadą wkrótce.) → Kiedy wyjadą? Wkrótce.

2. Jak tworzymy przysłówki?

Większość przysłówków opisujących sposób (pytanie „jak?”) tworzymy, dodając końcówkę -ly do przymiotnika.

  • quick (szybki) → quickly (szybko)
  • slow (wolny) → slowly (powoli)
  • careful (uważny) → carefully (uważnie)

Zasady pisowni:

  1. Gdy przymiotnik kończy się na -y, zamieniamy je na -i i dodajemy -ly:
    • easy (łatwy) → easily (łatwo)
    • happy (szczęśliwy) → happily (szczęśliwie)
  2. Gdy przymiotnik kończy się na -le, zamieniamy -e na -y:
    • simple (prosty) → simply (prosto)
    • terrible (okropny) → terribly (okropnie)

3. Stopniowanie przysłówków

A. Przysłówki z końcówką -ly

Przysłówki zakończone na -ly stopniujemy opisowo:

  • Stopień wyższy (comparative): dodajemy more (bardziej)
    • more carefully (bardziej ostrożnie)
    • more slowly (wolniej)
  • Stopień najwyższy (superlative): dodajemy the most (najbardziej)
    • the most carefully (najbardziej ostrożnie)
    • the most slowly (najwolniej)
Stopień równy Stopień wyższy Stopień najwyższy
carefully more carefully the most carefully
easily more easily the most easily
beautifully more beautifully the most beautifully

B. Przysłówki nieregularne i wyjątki

Niektóre przysłówki mają taką samą formę jak przymiotniki i stopniują się tak samo jak one (przez dodanie -er / -est).

Przysłówek Stopień wyższy Stopień najwyższy
fast faster the fastest
hard harder the hardest
late later the latest
early earlier the earliest
⭐ Najważniejsze wyjątki (trzeba znać na pamięć!):
Przymiotnik Przysłówek Stopień wyższy Stopień najwyższy
good (dobry) well (dobrze) better (lepiej) the best (najlepiej)
bad (zły) badly (źle) worse (gorzej) the worst (najgorzej)
little (mały) little (mało) less (mniej) the least (najmniej)

📖 Przykłady: Przymiotnik vs. Przysłówek

Oto 20 przykładów pokazujących różnicę między użyciem przymiotnika (jaki? jaka? jakie?) a przysłówka (jak?).

Przymiotnik He is slow. (On jest wolny.)

Przysłówek He walks slowly. (On chodzi powoli.)

Przymiotnik She is a quick learner. (Ona szybko się uczy. / Jest szybką uczennicą.)

Przysłówek She learns quickly. (Ona uczy się szybko.)

Przymiotnik The music is loud. (Muzyka jest głośna.)

Przysłówek He plays music loudly. (On głośno puszcza muzykę.)

Przymiotnik This library is quiet. (Ta biblioteka jest cicha.)

Przysłówek Please speak quietly. (Proszę, mów cicho.)

Przymiotnik Be careful. (Bądź ostrożny.)

Przysłówek Drive carefully. (Jedź ostrożnie.)

Przymiotnik He is a careless driver. (On jest nieostrożnym kierowcą.)

Przysłówek He drives carelessly. (On jeździ nieostrożnie.)

Przymiotnik The test was easy. (Test był łatwy.)

Przysłówek I passed the test easily. (Zdałem test z łatwością.)

Przymiotnik She looks happy. (Ona wygląda na szczęśliwą.)

Przysłówek She smiled happily. (Ona uśmiechnęła się radośnie.)

Przymiotnik This is a sad film. (To jest smutny film.)

Przysłówek He spoke sadly about the accident. (On mówił smutno o wypadku.)

Przymiotnik Your English is bad. (Twój angielski jest zły.)

Przysłówek You speak English badly. (Mówisz źle po angielsku.)

Przymiotnik We are safe here. (Jesteśmy tu bezpieczni.)

Przysłówek We arrived safely. (Dotarliśmy bezpiecznie.)

Przymiotnik Your instruction wasn’t clear. (Twoja instrukcja nie była jasna.)

Przysłówek Please speak clearly. (Proszę, mów wyraźnie.)

Przymiotnik She is a beautiful singer. (Ona jest piękną piosenkarką.)

Przysłówek She sings beautifully. (Ona pięknie śpiewa.)

Przymiotnik The weather is terrible. (Pogoda jest okropna.)

Przysłówek He plays tennis terribly. (On gra okropnie w tenisa.)

Przymiotnik The rules are simple. (Zasady są proste.)

Przysłówek He explained it simply. (On wyjaśnił to prosto.)

Przymiotnik He is very polite. (On jest bardzo uprzejmy.)

Przysłówek He always answers politely. (On zawsze odpowiada uprzejmie.)

Przymiotnik That was a rude comment. (To był niemiły komentarz.)

Przysłówek He behaved rudely. (On zachował się niegrzecznie.)

Przymiotnik Your score is perfect. (Twój wynik jest idealny.)

Przysłówek You did it perfectly. (Zrobiłeś to idealnie.)

Przymiotnik This is a serious situation. (To poważna sytuacja.)

Przysłówek You must take this seriously. (Musisz wziąć to na poważnie.)

Przymiotnik It was a sudden noise. (To był nagły hałas.)

Przysłówek The car stopped suddenly. (Samochód nagle się zatrzymał.)

⚡ Przykłady – Wyjątki (z podręcznika)

Poniższe słowa mają taką samą formę jako przymiotnik i przysłówek.

1. GOOD (przymiotnik) vs. WELL (przysłówek)

To najważniejszy wyjątek. „Good” to przymiotnik, „well” to przysłówek.
  • Przymiotnik: John is a good worker. (John jest dobrym pracownikiem.)
  • Przysłówek: John works very well. (John pracuje bardzo dobrze.)

2. FAST (szybki / szybko)

  • Przymiotnik: He is a fast runner. (On jest szybkim biegaczem.)
  • Przysłówek: He runs very fast. (On biega bardzo szybko.)
  • Stopniowanie: He runs faster than me. (On biega szybciej ode mnie.)

3. HARD (ciężki, trudny / ciężko)

  • Przymiotnik: This is a hard exercise. (To jest trudne ćwiczenie.)
  • Przysłówek: You must work hard. (Musisz ciężko pracować.)
  • Stopniowanie: She works harder than anyone. (Ona pracuje ciężej niż ktokolwiek inny.)
Uwaga: Istnieje słowo „hardly”, ale znaczy ono „ledwie, prawie wcale” (np. I can hardly see you. – Ledwie cię widzę.)

4. LATE (późny / późno)

  • Przymiotnik: The train was late. (Pociąg był spóźniony.)
  • Przysłówek: He arrived late for class. (On przybył późno na lekcję.)
  • Stopniowanie: I went to bed later than usual. (Poszedłem spać później niż zwykle.)
Uwaga: Istnieje słowo „lately”, ale znaczy ono „ostatnio” (np. Have you seen him lately? – Czy widziałeś go ostatnio?)

5. EARLY (wczesny / wcześnie)

  • Przymiotnik: We took an early train. (Wzięliśmy wczesny pociąg.)
  • Przysłówek: She woke up early today. (Ona wstała dziś wcześnie.)
  • Stopniowanie: Can you come earlier tomorrow? (Czy możesz przyjść jutro wcześniej?)

6. LITTLE (mało)

  • Przymiotnik: I have very little time. (Mam bardzo mało czasu.)
  • Przysłówek: He eats very little. (On bardzo mało je.)
  • Stopniowanie: I sleep less than my brother. (Śpię mniej niż mój brat.)
Wskazówka: Zapamiętaj te wyjątki! Pojawiają się one bardzo często w testach i rozmowach po angielsku.