Python

Python został stworzony przez Guido Van Rossuma, holenderskiego programistę.
Więcej informacji na temat Guido Van Rossuma znajdziesz w Wikipedii.

Python nie ma żadnego związku z wężem. Nazwa języka programowania Python została zainspirowana przez brytyjską grupę komediową Monty Python.

Pierwsza wersja Pythona została wydana w lutym 1991 roku.

Pierwszą wersją Pythona był Python 0.9.0

Wersja Python 3.0 została wydana w grudniu 2018 roku.

Składnia Pythona charakteryzuje się przede wszystkim przejrzystością i minimalizmem. Przykładowo, w Pythonie bloki kodu są definiowane przez wcięcia, a nie klamry, co sprzyja czytelności kodu. Ponadto, Python wymusza na programistach stosowanie dobrych praktyk, takich jak definicja funkcji czy zmiennych, co w dłuższej perspektywie prowadzi do tworzenia bardziej uporządkowanego i łatwiejszego w utrzymaniu kodu. W przeciwieństwie do wielu języków, Python wymaga mniejszej ilości kodu do wykonania tych samych zadań,
co sprzyja szybkiemu i efektywnemu tworzeniu oprogramowania.

Na dzień dzisiejszy Python 3.13.3 jest aktualną stabilną wersją, wydaną 8 kwietnia 2025 roku.

Po instalacji Pythona na każdym systemie operacyjnym dobrą praktyką jest sprawdzenie wersji, aby upewnić się, że instalacja przebiegła pomyślnie. Można to zrobić, otwierając terminal lub wiersz poleceń i wpisując „python –version” lub „python3 –version”. To pokaże zainstalowaną wersję Pythona.

Ze strony www.python.org/downloads

Język – jest to ogólna nazwa zdefiniowanego zbioru znaków i symboli oraz reguł określających sposoby i kolejność ich użycia.

Według przewodnika Ethnologue na świecie istnieje 7139 oficjalnie znanych języków, ale liczba ta maleje. Wciąż odkrywamy nowe języki w niektórych niezbadanych częściach świata. Jednak wiele języków jest zagrożonych zanikiem.

Szacuje się, że do tej pory (rok 2021) opracowano na świecie około 9000 języków programowania, z czego szeroko używanych jest około 50.

Język programowania – zbiór zasad (znaków i symboli oraz reguł ich stosowania), dzięki którym powstaje kod źródłowy programu komputerowego. Kod źródłowy musi zostać przetworzony na kod maszynowy, wykonywany przez konkretny procesor. Etap ten nosi nazwę translacji.

Translator – program służący do automatycznego tłumaczenia kodu źródłowego na kod maszynowy. Istnieją dwa rodzaje translatorów: kompilatory (w tym asemblery) oraz interpretery.

Kompilator – program jednorazowo tłumaczący cały kod źródłowy (napisany w języku wysokiego poziomu) na kod maszynowy i zapisujący go do pliku wykonywalnego. Kolejne uruchomienia programu nie wymagają powtórzenia etapu kompilacji (kompilator nie jest potrzebny do uruchamiania programu).

Mnemonik – w językach assemblera jest to składający się z kilku liter kod-słowo, który oznacza konkretną czynność, jaką ma wykonać procesor. Przykładem mnemoników mogą być: ADD (ang. add – dodaj) czy SUB (ang. subtract – odejmij).

Mnemoniki powstały, aby wyeliminować konieczność programowania komputerów za pomocą wpisywania samych liczb, które są naturalnym kodem używanym przez procesor. Zamianą mnemoników na liczby binarne (kod maszynowy) zajmują się odpowiednie programy – asemblery.

Wprowadzenie mnemoników miało wielkie zalety; pozwoliło procesowi programowania stać się łatwiejszym i mniej zawodnym, jako że ludzie łatwiej operują na słowach wyrażających określone polecenia niż na kodach liczbowych, których zapamiętanie jest czasochłonne, a używanie dużo mniej efektywne i bardziej podatne na błędy.

Zestawy mnemoników różnią się w zależności od typu procesora, choć część pozostaje zazwyczaj niezmienna, jak dodawanie, odejmowanie, mnożenie MUL (ang. multiply), czy dzielenie DIV (ang. divide).

Asembler – program jednorazowo tłumaczący cały kod źródłowy (napisany w języku niskiego poziomu) na kod maszynowy i zapisujący go do pliku wykonywalnego. Kolejne uruchomienia programu nie wymagają powtórzenia etapu kompilacji (kompilator nie jest potrzebny do uruchamiania programu).

Interpreter – program tłumaczący i wykonujący kod źródłowy linia po linii. W tym przypadku nie ma pliku wykonywalnego, a każde uruchomienie wymaga ponownego przeprowadzenia etapu interpretacji (interpreter jest niezbędny do uruchomienia i wykonania programu).

Kod źródłowy – zapis programu komputerowego przy pomocy określonego
języka programowania, opisujący operacje jakie powinien wykonać komputer
na zgromadzonych lub otrzymanych danych. Kod źródłowy zapisywany jest
w plikach źródłowych.

Kod maszynowy – kod generowany w procesie kompilacji (lub asemblacji).
W trakcie procesu generowania kodu maszynowego często tworzony jest przenośny kod pośredni zapisywany w pliku obiektowym. Następnie kod ten pobrany z pliku obiektowego poddawany jest konsolidacji (linkowaniu) z kodem w innych plikach, w celu utworzenia ostatecznej postaci kodu maszynowego, który będzie zapisany w pliku wykonywalnym (wynikowym). Język maszynowy jest nieprzenośny, ponieważ każda architektura procesora
ma swój własny zestaw rozkazów maszynowych.

Wysoki i niski poziom

Język programowania to zestaw instrukcji używanych do nakazania komputerowi, aby coś zrobił. Komputery ,,myślą” i ,,rozmawiają” w systemie binarnym (zbiory 1 i 0). Języki programowania są rodzajem translatora, który przekształca ludzkie polecenia na te jedynki i zera, tak aby komputer mógł je ,,zrozumieć” .

Każdy język programowania jest nieco inny pod względem sposobu, w jaki rozmawia z komputerem, używając różnych poleceń, symboli, itp. Niektóre z języków programowania są bardziej uniwersalne, inne zaprojektowane specjalnie dla konkretnych systemów operacyjnych (jak Swift dla iOS lub C# dla Windows). Można je ogólnie podzielić na dwa główne typy – pierwszy nazywany jest ,,językami wysokiego poziomu„, a drugi ,,językami niskiego poziomu„.

Języki wysokiego poziomu to te, które są, bliższe sposobom komunikacji międzyludzkiej. Używają czytelnych dla człowieka poleceń, takich jak na przykład „object”, „order”, „run”, „class”, „print”, itp. Z tego powodu języki wysokiego poziomu są zwykle łatwiejsze do opanowania niż języki niskiego poziomu.

Aby komputer mógł zrozumieć polecenia napisane w językach wysokiego poziomu, muszą one jednak zostać przetłumaczone lub skompilowane na język niskiego poziomu, czyli język maszynowy. Często zdarza się, że programiści nigdy nie widzą wyniku w języku maszynowym.

Języki wysokiego poziomu działają wolniej niż języki niskiego poziomu, ponieważ potrzeba czasu na przetłumaczenie poleceń wysokiego poziomu na kod maszynowy, zanim maszyna będzie mogła je wykonać. Mowa tu o milisekundach lub nawet sekundach, jeśli są to bardzo duże programy. Szeroko znanymi przykładami języków wysokiego poziomu są PHP, Ruby i Java.

Języki niskiego poziomu są bliższe kodowi maszynowemu (binarnemu). Są one o wiele trudniejsze do zrozumienia dla człowieka, ale wciąż o wiele łatwiejsze niż czysty kod binarny. Można je generalnie podzielić na dwa typy: „język montażu” i „język maszynowy”. Główną zaletą tego rodzaju języków jest względna szybkość ich „tłumaczenia” na kod działania maszyny. Oferują też znacznie bardziej precyzyjną kontrolę nad wykonywaniem poleceń przez maszynę. Przykłady języków niskiego poziomu to: Fortran, COBOL, x86.

Funkcje w programowaniu to takie fragmenty kodu, które opisują jakieś działanie do wykonania. Funkcje możemy tworzyć sami lub korzystać z gotowych funkcji. Pierwszą funkcją, jaką poznasz podczas nauki Pythona, jest print().

Zarówno podczas używania funkcji, jak i ich tworzenia obowiązuje pewna bardzo ważna reguła: każda funkcja po swojej nazwie ma nawiasy, bo między nimi wpisuje się informacje, które funkcja musi znać, zanim zacznie działać. Te informacje nazywane są argumentami.

Python jest językiem dynamicznie typowanym, co oznacza, że typ zmiennej może zmieniać się w trakcie działania programu. Jeśli zmienna, która początkowo przechowywała liczbę całkowitą, zostanie przypisana do ciągu znaków, interpreter Pythona automatycznie dostosuje jej typ.

# Wynik to „1010”, a nie 20

Nie doszło do mnożenia liczb, ale do powielenia ciągu znaków.

Do zapisu ciągu znaków w kilku liniach, np.,
wieloliniowy_ciag = „””
To jest przykład
ciągu znaków wieloliniowego,
który rozciąga się na kilka linii.
„””

Umożliwia ona wstawianie wartości zmiennych lub wyrażeń
bezpośrednio do ciągu znaków. F-stringi są tworzone poprzez umieszczenie literki f bezpośrednio
przed ciągiem znaków, a zmienne lub wyrażenia są umieszczane w nawiasach klamrowych {}. Na
przykład:
imie = „Anna”
powitanie = f”Cześć, {imie}!”
print(powitanie)

Dokumentacja